Προγράμματα

λυρικά και επικά
πέντε διαφορετικά προγράμματα

Τα προγράμματα του μουσικού συνόλου Melpomen εστιάζουν σε διαφορετικά θέματα. Επίσης, η σύνθεση του συνόλου ποικίλλει ανάλογα με το περιεχόμενο των στίχων που έχουν επιλεχθεί. Η μουσική όλων των προγραμμάτων έχει δημιουργηθεί από τον Conrad Steinmann.

ensemble

Πρόγραμμα Melpomen: Έρως και Οίνος
Τα κείμενα των δυο θεμάτων, του Έρωτα και του Οίνου, έχουν επιλεχθεί προκειμένου να αναπαραστήσουν εκείνα που μπορεί να έχουν απαγγελθεί σε μια κοινωνική συγκέντρωση των ελεύθερων Αθηναίων πολιτών, σε ένα αθηναϊκό συμπόσιο, περίπου από το 450 π.Χ. Τα ποιήματα που έχουν επιλεχθεί από τους τραγουδιστές Σαπφώ και Αλκαίο από τη Λέσβο και τον Ανακρέοντα και τον Βακχυλίδη, εξετάζουν αρχικά τη δύναμη της αγάπης, για να εστιάσουν στη συνέχεια στην απόλαυση του κρασιού. Μετά από αυτό το διττό εορτασμό της ζωής, τα ποιήματα που ακολουθούν εξερευνούν τη σκοτεινή πλευρά της αγάπης, με όλη την ανατρεπτική και καταστροφική της δύναμη. Σίγουρα, δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη το γεγονός ότι τα ανθρώπινα αισθήματα έχουν αλλάξει ελάχιστά σε διάστημα 2.500 χρόνων. Αμηχανία ενός άλλο είδους προκαλείται, από την άλλη, από το ποίημα του Αρχίλοχου, σχετικά με την ιστορικά επικυρωμένη έκλειψη ηλίου της 8ης Απριλίου 648 π.Χ. Αυτές οι μονωδίες συνοδεύονται από υψίφωνα ορχηστρικά κομμάτια, που προσπαθούν να αποδώσουν την ποικιλία των φασμάτων και τα ηχοχρώματα των των ενορχηστρώσεων.

Πρόγραμμα Ολυμπιόνικοι: Θρίαμβος και απογοήτευση
Το πρόγραμμα ‘για τους Ολυμπιονίκες” παρουσιάζει ένα μουσικό φεστιβάλ αφιερωμένο στις νίκες των αθλητικών ηρώων των αρχών του 5ου αιώνα π.Χ. , όπως θα μπορούσε να έχει λάβει χώρα στην αυλή του Ιέρωνα Β’ , στις Συρακούσες. Βασίζεται σε στίχους του Πινδάρου (520-438 π.Χ.). Ο πρωταγωνιστής είναι φίλος του Ιέρωνα, ο αριστοκράτης ποιητής και τραγουδιστής Πίνδαρος, που συνοδεύει τον εαυτό του ηχτικά με μια κιθάρα. Θέτοντας ερωτήσεις και σχολιάζοντας μια χορωδία από υψηλές και χαμηλές ανδρικές φωνές τον υποστηρίζει- και, παραδόξως, χτίζεται μια γέφυρα με το παρόν και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του σήμερα. Πέραν της μουσικής παραστάσεως, υπάρχει μια οπτική υποστήριξη των “Ολυμπιονικών” που συνοδεύεται από τα παραδοσιακά ρούχα των μουσικών και τις μάσκες χορωδίας, καθώς και περιλαμβάνονται ακροβάτες και ζογκλέρ, όπως συχνά απεικονίζονται σε αγγεία της περιόδου.

Πρόγραμμα Σαπφώ: Ευχαρίστηση και Δυσαρέσκεια
Το πρόγραμμα ακολουθεί τα ίχνη της θρυλικής τραγουδίστριας Σαπφούς της Λέσβου,  αλλά επίσης συνθέτει μια γενική εικόνα της ατμόσφαιρα του 6ου αιώνα π.Χ. στην Αρχαία Ελλάδα. Παρουσιάζονται προσωπικότητες ποικίλων “εγώ”: Μέσω του Θεογνή, που οπλίζει το μαχαίρι του μεταξύ έκστασης και απόγνωσης, ή του Μίνμνερμου, κουρασμένου από τη ζωή, ή του οξυδερκή Σόλωνα με τις πάντοτε επίκαιρες σκέψεις του, καθώς επίσης και μέσω του Ανακρέοντα, με την απόλαυση της ζωής και, πρωτύτερα, η Σαπφώ με τα πιο ενδόμυχα αισθήματα της. Οι αποχρώσεις αυτές συνοδεύονται από ύμνους στην Αφροδίτη, της ίδιας περιόδου, με στίχους στο ύφος των επικών ποιημάτων του Ομήρου. Μια μεσογειακή γυναικεία φωνή, ένα τραγουδιστής και άφθενα σχολαστικά ανακατασκευασμένα μουσικά όργανα της περιόδου, προσθέτουν στα χρώματα της ελληνικής ποίησης τα συναρπαστικά, μουσικά ακούσματα.

Πρόγραμμα Χορός: Διάλογοι και Διαφωνίες
Η ατομική και χορωδιακή φωνητική μουσική εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στον ελληνόφωνο κόσμο με την εισαγωγή της γραφής και την εμφάνιση του Ομήρου, κατά το 700 π.Χ. Ενώ στην περίπτωση του Ομήρου, ένας και μόνο τραγουδιστής ερμηνεύει και αυτοσχεδιάζει μεγάλα έπη για τη ψυχαγωγία του κοινού, το χορωδιακό τραγούδι λειτουργούσε διεπόταν αρχικά από λειτουργία εκπαίδευσης, όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε από την ποίηση του Αλκμάνα της Σπάρτης. Από την  εναλλαγή μεταξύ του κύριου τραγουδιστή και της χορωδίας, που συχνά παρεμβαίνει, προκύπτει ένα περαιτέρω μουσικό είδος, που με την πάροδο του χρόνου θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του Ελληνικού δράματος. Στην περίπτωση της Σαπφούς, είναι τα κορίτσια που η διαπαιδαγώγηση τους της έχει ανατεθεί που θρηνούν και ψάλλουν τις εκκλήσεις τους για βοήθεια και συμβουλές. Στην περίπτωση του Πινδάρου, ένα πλήθος μαθητών του τιμά το είδωλο του. Ο Αλκμάνας παρουσιάζει ένα πραγματικό ντουέτο, ενώ στην Αντιγόνη του Σοφοκλή ο χορός γίνεται ο πρωταγωνιστής.

Δήμητρα: Δράμα στο Πάνθεον
Η αφήγηση της απαγωγής της Δήμητρας είναι μια ιδιαίτερα δραματική και, ταυτόχρονα, βαθιά ποιητική ιστορία που εμπεριέχει όλα τα στοιχεία ενός (ανθρώπινου) δράματος, όπως ακριβώς στα μεταγενέστερα θεατρικά έργα, ακόμη και τις όπερες: μια ευτυχής αρχή, σύγκρουση, τρόμος, παρατεταμένος πόνος, συμβιβασμός και συμφιλίωση. Στην δική μας εκδοχή, ο κύριος τραγουδιστής/ ουσιαστικός αφηγητής συνοδεύεται από έναν ακόμη τραγουδιστή, που ενσαρκώνει τις γυναικείες θεότητες, και αντίστοιχα ένας τραγουδιστής για τους ανδρικούς ρόλους. Επίσης, ένας αφηγητής στην τοπική διάλεκτο συνοδεύει την πορεία και εξέλιξη των γεγονότων.